รายละเอียด : ISO 14001 : 2015 ระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม

ISO 14001 : 2015 ระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม

การจัดการสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐาน ISO 14001 : 2015 เป็นการจัดการสิ่งแวดล้อมที่ดีที่สุดที่ทุกองค์กร สามารถนําไปใช้ได้ โดยไม่จํากัดขนาดประเภท และสถานที่ตั้ง รวมทั้งองค์กรที่เป็นการผลิตหรือการบริการมาตรฐานดังกล่าวเป็นพื้นฐานของการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยคํานึงถึงเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในสังคมมาตรฐาน ISO 14001 เริ่มต้นครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1996 เป็นฉบับแรกโดยมีแนวคิดในการควบคุมปัญหาสิ่งแวดล้อมให้อยู่ในเกณฑ์ที่กําหนดและสามารถปฏิบัติตามกฎหมาย มีการพัฒนาปรับปรุงระบบมาตรฐานดังกล่าวครั้งที่สองเมื่อ ค.ศ. 2004 โดยมีแนวคิดในการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง และมีการปรับปรุงครั้งที่สามเมื่อ ค.ศ. 2015 โดยเสริมแนวคิดในการประเมินความเสี่ยงและโอกาสที่จะทําให้องค์กรไม่สามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่กําหนดไว้ ปัจจุบันจึงเป็นมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อมล่าสุดที่ออกมา โดยมีเกณฑ์ในการกําหนดมาตรฐาน ดังต่อไปนี้ ประเด็นที่หนึ่ง บริบทองค์กร ซึ่งองค์กรจะต้องรู้ตัวเองก่อนว่าหน่วยงานของตนเองทําอะไร มีบริบทในเรื่องของสิ่งแวดล้อมอย่างไร ประเด็นที่สอง ความเป็นผู้นํา โดยมาตรฐานฉบับนี้ให้ความสําคัญกับผู้บริหารมากขึ้น โดยจะต้องแสดงบทบาทที่สําคัญกับการระบบจัดการสิ่งแวดล้อมและดูแลทรัพยากรให้เพียงพอเพื่อให้ระบบการจัดการมีประสิทธิภาพ ประเด็นที่สาม การวางแผนเป็นส่วนของนโยบาย การระบุและประเมินปัญหาสิ่งแวดล้อม และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ประเด็นที่สี่ การสนับสนุนเป็นส่วนของการเสริมให้ระบบการจัดการมีประสิทธิภาพ เช่น การฝึกอบรม การสื่อสาร การควบคุมเอกสารต่าง ๆ ประเด็นที่ห้า การปฏิบัติการ เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับ การควบคุมปัญหาสิ่งแวดล้อมที่มีนัยสําคัญทั้งหมดรวมไปถึงการใช้ทรัพยากรและมลพิษที่เกิดขึ้น ประเด็นที่หก การประเมินผลเมื่อมีการปฏิบัติการแล้วผลการดําเนินการเป็นอย่างไร จะต้องมีการประเมินซึ่งต้องมีเกณฑ์ที่ยอมรับได้ ประเด็นที่เจ็ด คือการปรับปรุงเป็นส่วนของการปรับปรุงให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่องและการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น

คำนำ : ISO 14001 : 2015 ระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม

หนังสือเรื่อง ISO 14001 : 2015 ระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม เล่มนี้ได้จัดทําขึ้นมาเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอนวิชา สวทบ 532 มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมคุณภาพ อาชีวอนามัยและพลังงาน สําหรับนักศึกษาปริญญาโท คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล รวมทั้งนักศึกษาในคณะอื่น ๆ ในมหาวิทยาลัยมหิดลและมหาวิทยาลัยต่าง ๆ เช่น สถาบันพัฒนบริหารศาสตร์ หลักสูตรวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการจัดการสิ่งแวดล้อม รวมทั้งโรงงานอุตสาหกรรมที่ให้ความสนใจในการจัดทําระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 : 2015 ทั้งนี้ ผู้เขียนได้พยายามใช้ประสบการณ์จากการเป็นที่ปรึกษาและผู้ตรวจประเมินระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 มามากกว่า 600 องค์กรทั่วประเทศไทย เพื่อให้หนังสือดังกล่าวมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้นและสามารถนําไปใช้ประโยชน์ได้อย่างแท้จริง การจะเป็นที่ปรึกษาและผู้ตรวจประเมินได้อย่างมีประสิทธิภาพจะต้องมีการฝึกฝนประสบการณ์จากการเป็นที่ปรึกษาและผู้ตรวจประเมินจริง ไม่ใช่จากการเรียนในห้องเรียนเท่านั้น และการปฏิบัติงานในสถานประกอบการจริงจะทําให้เกิดความเข้าใจและสามารถเชื่อมโยงระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี

รองศาสตราจารย์ ดร.สยาม อรุณศรีมรกต

สารบัญ : ISO 14001 : 2015 ระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม

• บทที่ 1 ปัญหาสิ่งแวดล้อมกับ ISO 14001
• บทที่ 2 ประวัติความเป็นมาของมาตรฐาน ISO 14001
• บทที่ 3 มาตรฐาน ISO 14001 กับการพัฒนาที่ยั่งยืน
• บทที่ 4 บริบทขององค์กรกับมาตรฐาน ISO 14001 : 2015
• บทที่ 5 ภาวะผู้นำในมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม
• บทที่ 6 การวางแผนในระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม
• บทที่ 7 ส่วนสนับสนุนในระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม
• บทที่ 8 การปฏิบัติการในมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม