รายละเอียด : ผ้าเขียนทอง : พระภูษาทรงบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์สยาม

ผ้าเขียนทอง : พระภูษาทรงบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์สยาม

ผ้าเขียนทอง จัดเป็นผ้าทรงศักดิ์สูงสุดในสังคมสยาม เนื่องจาก ผ้าเขียนทอง เกิดจากการเลือกสรรผ้าลายอย่างเนื้อดีคุณภาพชั้นเยี่ยม ผลิตจากผ้าฝ้ายเนื้อละเอียด เหมาะสมกับการนุ่งห่มตามสภาพภูมิอากาศในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา อีกทั้งเขียนลวดลายงดงามตามแบบอย่างสยามโดยช่างหลวงประจําราชสํานักเขียนต้นแบบส่งไปให้เป็นแบบอย่าง ประกอบกับสีสันอันสดใสทนทานซึ่งเกิดจากการสั่งสมประสบการณ์ ความรู้อันเป็นเคล็ดลับเฉพาะ และภูมิปัญญาของช่างชาวชมพูทวีปในแถบโจฬะมณฑลมายาวนานนับเนื่องหลายศตวรรษ ส่งผลให้ผ้าลายเหล่านั้นมิได้แตกต่างไปจากงานจิตรกรรมของช่างเขียนชั้นเลิศ บางครั้งจึงถูกเรียกขานว่าจิตรพัสตร์

เมื่อนํามาเขียนเส้นทองตัดขอบลายให้เกิดเป็นลวดลายทองอร่ามพรายทั้งผืนผ้า โดยช่างหลวงประจําราชสํานักสยาม เส้นสายลายทองฝีมือช่างหลวงชาวสยามมิเพียงแต่ช่วยขับให้สีสันบนผืนผ้าโตตเด่นทรงคุณค่ายิ่งขึ้น แต่ได้ช่วยแก้ไข ข้อบกพร่องของลวดลายอันเกิดจากความแตกต่างทางวัฒนธรรมให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น ผ้าเขียนทองจึงเป็นงานศิลปกรรมที่สร้างสรรค์ถ่ายทอดลงบนผืนผ้าอย่างสมบูรณ์ พร้อมด้วยสุนทรียภาพอันต้องจริตชาวสยาม โดยผู้คนสองวัฒนธรรมซึ่งเชื่อมโยงผ่านเส้นทางการค้าและการเผยแผ่พระศาสนา

งานเขียนเรื่อง ผ้าเขียนทอง เล่มนี้ ผู้เขียนหวังจะให้เป็นภาพสะท้อนวัฒนธรรมการนุ่งห่มส่วนหนึ่งของผู้คนในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา และตั้งใจจัดพิมพ์เผยแพร่ในกาลสมัยอันเป็นมงคลของแผ่นดิน มีเนื้อหากล่าวถึงปรัชญาแนวคิดในการสร้าง สรรค์ผ้าเขียนทอง การเข้ามาของผ้าลาย ผ้าเขียนทอง จากชมพูทวีปสู่สังคมในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา แบบธรรมเนียมการใช้ผ้าลายในราชสํานักสยาม แบบธรรมเนียมการใช้ผ้าเขียนทองในราชสํานักสยามทั้งในการพระราชพิธีอื่นๆ และพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ซึ่งชี้ให้เห็นแบบธรรมเนียมปฏิบัติสืบเนื่องมาตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีจวบจนกระทั่งปัจจุบัน ได้คัดความโดยรักษาตัวสะกดดั้งเดิมจากเอกสารโบราณหลายชิ้นมาเป็นตัวอย่าง และได้ทําสําเนาภาพโบราณจากหอจดหมายเหตุแห่งชาติและแหล่งอ้างอิงอื่นๆ มาเป็นตัวอย่างพร้อมจัดทําคําอธิบายเจาะจงเกี่ยวกับแบบธรรมเนียมการใช้ผ้าลายและผ้าเขียนทองในราชสํานักสยาม ในตอนท้ายได้แสดงให้เห็นถึงรูปลักษณะของผ้าเขียนทองที่ใช้ในราชสํานักสยาม และกระบวนการในการสร้างสรรค์ผ้าเขียนทอง มีภาพประกอบซึ่งส่วนใหญ่ยังไม่เคยตีพิมพ์เผยแพร่มาก่อน

ธีรพันธุ์ จันทร์เจริญ

สารบัญ : ผ้าเขียนทอง : พระภูษาทรงบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์สยาม

• ผ้าลาย-ผ้าเขียนทอง จากชมพูทวีปสู่ลุ่มเจ้าพระยา
• แบบธรรมเนียมการใช้ผ้าลายในราชสำนักสยาม
• แบบธรรมเนียมการใช้ผ้าเขียนทองในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
• แบบธรรมเนียมการใช้ผ้าเขียนทองในวาระอื่นๆ
• รูปลักษณะของผ้าเขียนทองที่พบในสังคมสยาม

เนื้อหาปกหลัง : ผ้าเขียนทอง : พระภูษาทรงบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์สยาม

"ผ้าเขียนทองสำหรับนำมาใช้เป็นเครื่องทรงขององค์พระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศานุวงศ์ ในวาระหรือโอกาสพิเศษต่างๆ รวมทั้งใช้เป็นพระภูษาทรงขององค์พระมหากษัตริย์ ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก อันเป็นพระราชพิธีสำคัญสูงสุดของพระราชอาณาจักร จัดขึ้นเป็นปฐมในการเริ่มต้นของรัชสมัยการปกครองแผ่นดินของแต่ละรัชกาล"