รายละเอียด : สยามปฏิวัติ : จาก 'ฝันละเมอ' สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ สู่อภิวัณน์สยาม ๒๔๗๕

สยามปฏิวัติ : จาก 'ฝันละเมอ' สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ สู่อภิวัณน์สยาม ๒๔๗๕

หนังสือเล่มนี้รวบรวมบทบันทึกความคิดประชาธิปไตยไทยตั้งแต่สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ผ่านเอกสารประวัติศาสตร์ต้นธารปฏิวัติสยาม ตั้งแต่คำกราบบังคมทูลความเห็นจัดการเปลี่ยนแปลงราชการแผ่นดิน ร.ศ. 103 สมัยรัชกาลที่ 5 โดย พระองค์เจ้าปฤษฎางค์และคณะ, "ว่าด้วยความฝันละเมอแต่มิใช่นอนหลับ" โดย เทียนวรรณ, "ว่าด้วยความเสื่อมซามแลความเจรีญของประเทศ" โดย ขุนทวยหาญพิทักษ์ (เหล็ง ศรีจันทร์) หัวหน้าคณะ ร.ศ. 130, "มนุษยภาพ" โดย กุหลาบ สายประดิษฐ์ จนถึงประกาศคณะราษฎร 24 มิถุนายน 2475 ที่เชื่อกันว่าปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้เขียน

มิติของ "ความใฝ่ฝัน" เป็นลักษณะความคิดทางการเมืองของคนข้างล่างที่มองออกไปยังอนาคตกาล…

บัดนี้คนรุ่นใหม่ได้ข้อสรุปใหม่ของพวกเขาแล้วว่า ประชาชนสามารถลุกขึ้นเปลี่ยนแปลงรัฐบาลและระบอบการปกครองได้เอง ความเชื่อดังกล่าวไม่ใช่เป็นเพียงความเพ้อฝัน หากแต่คนเหล่านั้นเชื่อจริงๆ ว่า การปฏิวัติสังคมอยู่ในมือของราษฎรแล้ว และสามารถทำได้ บรรลุความสำเร็จได้ ไม่ใช่เป็นเพียงคำทำนายดังกาลก่อนด้วย

ลักษณะเด่นของความคิดทางการเมืองสมัยใหม่แบบประชาธิปไตยเหล่านี้จึงอยู่ที่พลังแห่งการปลดปล่อย ไม่ใช่อำนาจศักดิ์สิทธิ์แบบเก่าที่ยิ่งทำให้คนงมงายและยอมตนเป็นข้าทาสคนชั้นสูงอย่างโงหัวไม่ขึ้น ตรงกันข้าม ความคิดและอุดมการณ์แบบประชาธิปไตย เน้นหนักให้ความสำคัญแก่ความเป็นปัจเจกบุคคล ความเป็นตัวของตัวเอง หรือความเป็นมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งสากลอันมนุษย์ทุกหนทุกแห่งล้วนปรารถนาและดิ้นรนเพื่อไปสู่จุดหมายนี้

ในทางปฏิบัติหมายความว่า ความคิดประชาธิปไตยส่งเสริมสนับสนุนให้มนุษย์มีอำนาจในการปกครองเหนือตัวเองและชุมชนของพวกตนอย่างเท่าเทียมกัน ไม่มีใครเป็นเจ้านายและบ่าวไพร่อีกต่อไป ทุกคนต่างเป็นพลเมืองแห่งรัฐชาติสมัยใหม่ที่เสมอหน้ากันนั่นเอง

สารบัญ : สยามปฏิวัติ : จาก 'ฝันละเมอ' สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ สู่อภิวัณน์สยาม ๒๔๗๕

• สยามปฏิวัติ ความคิดประชาธิปไตยสยามสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ : ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ
• ๑ ประกาศคณะราษฎร : คณะราษฎร
• ๒ มนุษยภาพ : กุหลาบ สายประดิษฐ์
• ๓ ว่าด้วยความเสื่อมซามแลความเจรีญของประเทศ : ร้อยเอก ขุนทวยหาญพิทักษ์ (เหล็ง ศรีจันทร์)
• ๔ ว่าด้วยความฝันละเมอ แต่มิใช่นอนหลับ : เทียนวรรณ
• ๕ คำกราบบังคมทูลความเห็นจัดการเปลี่ยนแปลงราชการแผ่นดิน ร.ศ. ๑๐๓ : พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปฤษฎางค์ และคณะ
• พระราชดำรัสตอบความเห็นของผู้จะให้เปลี่ยนการปกครอง จ.ศ. ๑๒๔๗ : พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
• บันทึกการออกแบบ : กิตติพล สรัคคานนท์