รายละเอียด : ไอยรีสิตามัน

ไอยรีสิตามัน นางพญาช้างเผือกขนายยาวผู้มีใจดวงเดียวเพื่อลูกสาวเพียงเท่านั้น หากแต่เมื่อมนุษย์หนุ่มหมายจะคว้าเอาใจแม่มาครอง สิ่งที่เรียกว่าการเล่นของสูงจึงเกิดขึ้น...

"ศาลนางพญาช้างเผือกเก่าแก่ที่ตั้งอยู่ในอำเภอเล็กๆ แห่งหนึ่งทางภาคเหนือ ภายในอาณาบริเวณเดียวกันนั้นเอง ทางทิศตะวันตกของศาลยังมีเรือนไม้สักงามหลังใหญ่ตั้งตระหง่านอยู่ ว่ากันว่าเศรษฐีผู้หนึ่งสร้างถวายเมื่อประมาณ 80 ปีที่แล้ว มีการปรับปรุงซ่อมแซมโดยลูกหลานของตระกูลนั้นอยู่เรื่อยๆ หากแต่หลังจากที่เศรษฐีผู้นั้นเสียชีวิตลง เรือนงามแห่งนี้ก็กลับไม่มีใครเหลียวแล จะมีเพียงหญิงชราตาบอดที่คอยปัดกวาดเช็ดถูกและชายชราร่างเล็กที่คอยทำหน้าที่ตัดแต่งกิ่งไม้และดูแลพื้นที่ทั่วไปเท่านั้น

เมื่อเวลาผ่านพ้นไปพื้นที่รายรอบก็ถูกปรับแต่งให้เจริญขึ้น มีการขุดคลองใหญ่สร้างเป็นคลองชลประทานผ่านหน้าศาลแห่งนี้ ตัดถนนลาดยางเป็นถนน 2 เลนให้พอรถผ่านไปมาได้สะดวก ที่ดินฝั่งตรงข้ามคลองชลประทานใหญ่ถูกกว้านซื้อเพื่อทำเป็นวิทยาลัยมีชื่อแห่งหนึ่ง ว่ากันว่าแท้จริงแล้วนายทุนเองหมายใจจะกว้านซื้อพื้นที่ยาวไปกระทั่งถึงเรือนไม้บะเก่าหลังงามแห่งนั้น หากแต่ให้ราคาที่ต่ำจนเกินไป ตระกูลของเจ้าของที่แห่งนี้จึงไม่ตกลงซื้อขาย เรื่องราวต่างๆ เหมือนกับว่ามันจะเป็นเพียงแค่เรื่องของผลประโยชน์เท่านั้น หากแต่กลับมีคนเล่าลือกันว่า เหตุที่ไม่อาจขายที่ดินแห่งนี้ไปได้นั้น เนื่องจากทุกคราที่ตระกูลเจ้าของที่คนใด เอ่ยวาจาว่าอยากจะขายที่บริเวณนี้ ก็มักจะมีนิมิตฝันถึงนางพญาช้างเผือกขนายยาวช้างหนึ่ง ย่ำบาทาหนาใหญ่เข้ากับอกมันผู้นั้นให้แหลกลาญ บ้างก็ว่าถึงกับสะดุ้งตื่นขึ้นพร้อมกับเลือดมากมายที่ไหลทะลักออกมาจากปาก ต้องทำพิธีกันเสียยกใหญ่เพื่อขอขมาลาโทษ กว่าทุกอย่างจะสงบลงได้ก็จำต้องไหว้สากันอยู่เป็นเดือนๆ

หากแต่เรื่องความเชื่อก็ดูจะเป็นเพียงความเชื่อสำหรับใครบางคน เมื่อเรื่องเล่านั้นน่าลิ้มลองยิ่งกว่าของหวาน เมื่อครั้นอยากตักทาน จะอะไรก็ยอมแลกยอมเสียงได้ เพราะการเอ่ยวาจานั้นง่ายนัก หลายคนจึงกลายสภาพเป็นปลาหมอที่ต้องตายเพราะปากแห่มาขอขมาลาโทษกันแทบไม่ทัน จนเกิดเป็นเรื่องเล่าน่ากลัวเสียจนแทบไม่มีใครกล้าเข้าใกล้ จะมีก็แต่คนจำนวนน้อยเท่านั้นที่พอรู้ว่ามีเพียงไม่กี่เรื่องที่บนบานศาลกล่าวกับศาลแห่งนี้ได้ และทุกคนมักจะได้จริงดั่งใจหวัง..."